آزادی دختران ربوده شده در نیجریه
در سه ماهه گذشته بیش از 600 دانشآموز از مدارس شمال غربی نیجریه ربوده شدند که حکایت از توسعه بحران نگران کننده باجخواهی در این کشور دارد.
۵ روز پیش ۳۱۷ دانشآموز از یک مدرسه دولتی دخترانه در “جانگبه” (Jangebe) استان زامفارا (Zamfara) نیجیریه دزدیده شدند. ۱۰ روز پیش از این اتفاق نیز ۲۷ پسربچه به همراه معلمشان در “کاگارا”ی ایالت “نایجر” ربوده شدند. دانش آموزان پسر ربوده شده، شنبه گذشته آزاد شدند. مقامات استان “زامفارا” نیز در اوایل روز سه شنبه (۱۹ بهمن) در پیامی توییتری خبر از آزادی ۲۷۹ دختر محجبه دادند.
فرماندار ایالت زامفارا، روز سه شنبه به خبرگزاری فرانسه گفت که افراد ربوده شده آزاد شده و هم اکنون در ساختمان فرمانداری نگهداری میشوند.
این مقام ارشد محلی در ایالت زامفارا شمار دانشآموزان ربوده شده را ۲۷۹ نفر اعلام کرد و یادآور شد که برخی از دختران خوابگاه هنگام حمله مسلحانه فرار کرده و بین بوتههای اطراف مخفی شده بودند. او افزود: کلیه افراد آزاد شده در سلامتی کامل به سر میبرند.
بی بی سی در این باره نوشت: مقامات نیجریه “راهزنان” را عامل حملات اخیر به مدارس شمال غرب نیجریه معرفی کردند. این اصطلاح معمولا برای کودک ربایان، سارقین مسلح، سارقان گلههای گاو، گاوداران قبیله “فولانی” و سایر گروههای مسلح که با انگیزه پول در منطقه فعال هستند، به کار میرود.
گاوداران قبیله “فولانی” یکی از بزرگترین اقوام نیمه عشایر در سنگال و شمال نیجریه محسوب میشوند که با تجارت گاو و دامداری به زندگی خود ادامه میدهد.
بسیاری از مردم نیجریه بر این باورند که زیرساختهای امنیتی ضعیف، کنترل کم فرمانداران و نظامیان بر ایالتها و پرداخت پول برای آزادی، آدمرباییهایی دسته جمعی را به یک منبع درآمدزا در مناطقی از نیجریه تبدیل کرده است.
این اتهامی است که مقامات محلی نیجریه آن را انکار میکنند. “بلو ماتاواله” فرماندار زامفارا که در گذشته به راهزنان “توبه کار” وعده خانه، پول و خودرو داده بود در این باره گفت: “مردم با روش صلحآمیز او موافق نیستند و تلاشهای او برای پایان دادن به بحران را خراب میکنند”.
تا پیش از این، بیشتر قربانیان آدمربایی در نیجریه مسافران جادهای در شمال غربی این کشور بودند که برای آزادی خود مبلغی حدود ۲۰ تا ۲۰۰ هزار دلار پرداخت میکردند اما در سال ۲۰۱۴ و پس از آنکه گروه “بوکوحرام” ۲۷۶ دختر دانشآموز را از مدرسه منطقه “چیبوک” ایالت “بورونو” دزدید، گروههای مسلح بیشتری به دانشآموزربایی روی آوردند.
پاداش کودک ربایان: پول و ماشین
ربودن صدها دانشآموز به جای مسافران جادهای به دلیل حواشی رسانهای و حساسیت موضوع، پای دولت به حل و فصل موضوع را باز کرده و میتواند به معنای پرداخت میلیونها دلار باج باشد.
“کمی اوکنیودو” کارشناس امنیت معتقد است که حضور و دخالت مقامات در پروندههای دانشآموز ربایی، این اقدام را برای باندهای مختلف سودآور کرده است.
او گفت: تصمیم در مورد پرداخت باج باید مورد بازنگری قرار گیرد. بهترین تصمیم برای جلوگیری از باجخواهی مجرمان چیست و چگونه باید آن را مهار کنیم؟
“محمدو بوهاری” رئیسجمهور نیجریه نیز پیشتر با اشاره به این موضوع گفت که مقامات و فرمانداران محلی به بحران باجخواهی و ادم ربایی در این کشور دامن میزنند.
وی افزود: مقامات ایالتی باید سیاست پاداش پولی و خودرویی به راهزنان را بازبینی کنند. این روشها میتواند نتایج معکوس و رو به عقبی داشته باشد.
طراح ربودن ۳۰۰ دانشآموز در ایالت “کاتسینا” اخیرا “توبه کرد” و پس از تحویل اسلحه خود به مقامات مورد بخشش قرار گرفت.
“ماتاواله” فرماندار زامفارا به “اووالو داوداوا” طراح دزدی ۳۰۰ کودک در شمال نیجریه و تیمش قول خانه در شهر را داده است. او همچنین تعهد کرده به بهبود زندگی آدمربایان کمک کند.
فرماندار زامفارا همچنین در تیر گذشته به راهزنان تعهد داد که در ازای هر اسلحه AK-۴۷ دو گاو به آنها خواهد داد.
“محمدو بوهاری” رئیسجمهور نیجریه به دلیل مذاکره سریع با آدمربایان و آزادی سریع دختران دزدیده شده در “چیبوک” مانند رئیسجمهور پبشین نیجریه تحت انتقادات شدید مردم قرار نگرفت.
طرفداران او می گویند دولت “بوهاری” برای تامین امنیت و آزادی دانشآموزان ربوده شده واکنش مناسب نشان داده است اگرچه هنوز دهها نفر مانند “لیا شاریبو” مسیحی پس از حمله سال ۲۰۱۸ بوکو حرام به مدرسه منطقه “داپچی” در اسارات باقی مانده است.
با این وجود امنیت در نیجریه پس از به روی کار آمدن “بوهاری بدتر شده است. تا کنون ۴ مورد دانشآموز ربایی در شمال غربی نیجریه در در دوران او گزارش شده که حکایت از وخامت ناامنی در این بخش از کشور آفریقایی دارد.
برای امنیت مدارس چه می کنند؟
راه حل “ابتکاری مدرسه ایمن” پس از ربوده شدن دختران مدرسه “چیبوک” در شمال شرق نیجریه با حصار کشی در اطراف مدارس آغاز شد.
مقامات متعهد شدند بیش از ۲۰ میلیون دلار را به ایمن سازی مدارس اختصاص دهند. “گوردون براون” نماینده ویژه سازمان ملل متحد در امور آموزش جهانی و نخستوزیر سابق بریتانیا از این طرح حمایت کرد.
بسیاری از مدارس “کانتینری” به عنوان فضاهای یادگیری موقت در این طرح ساخته شدند. اما هنوز جزئیات زیادی در مورد ساخت حصارها در جوامع آسیب دیده در دسترس نیست.
ارتش نیجریه در سالهای اخیر پایگاههای کوچک نگهبانی را در نزدیکی برخی از مدارس ساخته است اما شمار مدارس در شمال این کشور نشان میدهد که تعداد زیادی از آنها بدون حفاظت ماندهاند.
برخی از مدارس نیز از نیرو و سلاحهای محلی برای حفاظت از خود استفاده کردهاند اما قدرت آنها در برابر راهزنان تا دندان مسلح چندان تاثیری ندارد.