مهم ترین ماموریت های فضایی در سال ۲۰۱۵

سالی که گذشت، مملو از ماموریت‌های فضایی از سوی سازمان‌های فضایی مختلف و شرکتهای خصوصی بود.

برای مثال فضاپیمای ناسا به دو سیاره کوتوله متفاوت ارسال شدند و دو شرکت پرواز فضایی خصوصی گامی به سمت واقعی کردن رویای خودروهای پروازی قابل استفاده مجدد برداشتند.

در این گزارش به برخی از مهمترین اخبار پرواز فضایی ۲۰۱۵ اشاره شده است.

۱- پرواز فضاپیمای نیوهورایزنز به سمت پلوتو
سیاره کوتوله پلوتو از زمان کشف آن در سال ۱۹۳۰ تا حد زیادی ناشناخته باقی مانده بود زیرا از اندازه نسبتا کوچکی برخوردار بوده و در فاصله بسیار دوری از خورشید (۳۹۰ برابر فاصله زمین از خورشید) قرار دارد. برای مثال بهترین تصاویر ثبت شده از این سیاره توسط تلسکوپ فضایی هابل آن را بصورت تار و پیکسلی نشان می‌دادند.
این قضیه در ژوئیه سال ۲۰۱۵ و پس از ارسال نخستین تصاویر نزدیک از پلوتو توسط فضاپیمای نیوهورایزنز ناسا تغییر کرد. این فضاپیما تا فاصله ۱۲ هزار و ۵۵۰ کیلومتری سطح پلوتو پرواز کرد و تصاویر چشمگیری از کوههای یخ آب و حوزه‌های جاری از یخچالهای نیتروژن را در میان سایر ویژگیها با نمایش گذاشت.
این فضاپیما به پرواز خود ادامه خواهد داد و اطلاعات خود را تا ماه اوت یا سپتامبر ۲۰۱۶ به زمین ارسال خواهد کرد. نیوهورایزنز اکنون به سمت جسم ۲۰۱۴ MU۶۹ در کمربند کویپر در حال حرکت است و در ژانویه ۲۰۱۹ به آن خواهد رسید.

۲- فرودهای موشکی تاریخی
سفر فضایی یک گزینه گران‌قیمت است که بخش زیادی از آن به دلیل این است که موشک‌ها تنها یکبار استفاده شده و سپس از دور خارج می‌شوند. اما دو تجربه موشک قابل استفاده مجدد در اواخر ۲۰۱۵ نشان داد که یک تغییر دریایی ممکن است بزودی به این حوزه وارد شود.
در روز ۲۳ نوامبر (دوم آذر) شرکت پرواز فضایی بلو اوریجین که توسط جف بزوس، موسس شرکت آمازون اداره می‌شود، موشکNew Shepard خود را پس از یک پرواز کوتاه به زیر مدار با موفقیت در زمین فرود آورد. سپس در ۲۱ دسامبر (۳۰ آذر) شرکت اسپیس‌ایکس توانست مرحله نخستت موشک فالکون ۹ خود را پس از انتقال ۱۱ ماهواره به مدار، در فرودی نرم روی سکوی دریایی بنشاند.
این دستاوردها نشان داد که موشکهای قابل استفاده مجدد سریع که هزینه‌های پرواز فضایی را تا ۱۰۰ برابر یا بیشتر کاهش می‌دهد، به واقعیت نزدیکترند.

۳- گردش به دور سیارک سرس
پلوتو تنها سیاره کوتوله‌ای نبود که تصاویر نزدیک از آن منتشر شد. در حقیقت حتی اولین سیاره هم نبود.
در ششم مارس (۱۵ اسفند ۹۳) فضاپیمای داون وارد مدار سیاره کوتوله سرس شد و تا فاصله ۹۵۰ کیلومتری آن رفت. سرس بزرگترین جسم در کمربند سیارکی بین مریخ و مشتری است. داون نخستین فضاپیمایی است که از یک سیاره کوتوله بازدید کرده و همچنین نخستین ماموریتی است که اطراف دو جسم کیهانی ورای منظومه زمین-ماه گردش کرده است. این فضاپیما همچنین در مدار سیارک وستا که دومین جسم بزرگ کمربند کویپر است، گردش کرده بود.
داون به تازگی به نزدیکترین مدار خود در اطراف سرس یعنی در فاصله ۳۸۵ کیلومتری از سطح دهانه‌دار وارد شده، از این رو باید انتظار تصاویر و اطلاعات بیشتری از این فضاپیما داشت.

۴- یکسال سکونت در فضا
فضانوردانی که به مریخ سفر کرده و باز می‌گردند، بیش از یک سال را باید در حال سفر طی کنند و یک آزمایش در حال انجام به بررسی تغییراتی که بدن و ذهن در این مدت خواهند داشت، پرداخته است.
در مارس ۲۰۱۵، اسکات کلی از ناسا و میخائیل کورنینکو نخستین ماموریت یکساله را در ایستگاه فضایی بین‌المللی آغاز کردند. سکنه ایستگاه معمولا در دوره‌های ۵.۵ ماهه در این مدارگرد اقامت دارند.
اکنون پزشکان و محققان به بررسی تاثیر پرواز فضایی طولانی‌مدت چه از نظر روانشناسی و چه فیزیولوژیکی بر روی این دو فضانورد مشغول هستند. حتی برادر دوقلوی اسکات کلی به نام مارک که خود یکی از فضانوردان سابق ناسا است، به عنوان نمونه کنترل در زمین تحت آزمایش است.

۵- فرصتی دوباره در سیاره ناهید
سال ۲۰۱۵ شاهد مهمترین اخبار بازگشت پرواز فضایی در سالهای اخیر بود.
کاوشگر آکاتسوکی ژاپن قرار بود در دسامبر ۲۰۱۰ در مدار سیاره ناهید شروع به گردش کند اما موتور اصلی آن طی ورود به مدار از کار افتاد و فضاپیما در فضای عمیق رها شد. دانشمندان این ماموریت ، اما امید خود را از دست ندادند و فورا فرصت مجددی را برای بازدید از این دومین سیاره منظومه شمسی آماده کردند.
این فرصت در روز ششم دسامبر ۲۰۱۵ (۱۵ آذر) و درست پنج سال پس از فرصت اول امکان‌پذیر شد. آکاتسوکی این بار موفق شد از رانشگرهای کنترل ارتفاع خود برای ورود به مدار ناهید بهره ببرد. این کاوشگر اکنون به بررسی آب‌وهوا،‌ ابرها و جو سیاره مشغول بوده و به دنبال سرنخهایی در مورد چرایی و چگونگی تبدیل آن از یک سیاره نسبتا قابل سکونت در میلیاردها سال قبل به یک سیاره سوزان است.

۶- ناکامی شرکت اسپیس‌ایکس و بازگشت مجدد سریع آن
در روز ۲۸ ژوئن (هفتم تیر) شرکت اسپیس‌ایکس هفتمین پرواز از حداقل ۱۲ ماموریت باری رباتیک خود را به مقصد ایستگاه فضایی ارسال کرد. شش پرواز اول این شرکت به شکل عالی انجام شدند اما این موفقیت ادامه‌دار نبود.
تنها سه دقیقه پر از پرتاب از کیپ‌کارناوال، موشک فالکون ۹ منفجر شد و کپسول فاقد سرنشین دارگون این شرکت به همراه محموله آن از بین رفتند. دلیل این انفجار یک ستون فولادی معیوب در مرحله بالایی موشک اعلام شد.
موشک جدید و ارتقایافته فالکون ۹ تنها شش ماه پس از این حادثه به فضا پرتاب شد و ۱۱ ماهواره را به مدار منتقل کرد.

۷- بازگشت اوربیتال ساینس به عرصه پرواز
شرکت اسپیس‌ایکس تنها شرکتی نبود که سال ۲۰۱۵ یک رجعت مجدد را تجربه کرد. شرکت اوربیتال ساینس نیز که یک قرارداد ۱.۹ میلیارد دلاری با ناسا برای ارسال هشت ماموریت به ایستگاه فضایی با فضاپیمای سیگنوس و موشک آنتارس امضا کرده، چنین بازگشتی را نمایش داد.
از زمان آغاز قرارداد، ناسا دو ماموریت با موشک و فضاپیمای این شرکت انجام داده بود اما سومین ماموریت در اکتبر ۲۰۱۴ از دست رفت زیرا موشک آنتارس تنها چند ثانیه پس از پرتاب منفجر شد. این حادثه در اثر مشکلی در یکی از موتورهای پرتابگر بود. اکنون اوربیتال ساینس نسخه جدیدی از آنتارس را در اختیار دارد که موتور AJ-۲۶s for RD-۱۸۱ در آن بکار رفته است.
اگرچه این موشک تا سال آینده آماده پرتاب نخواهد بود، اما فضاپیمای سیگنوس در ماه دسامبر بر روی یک موشک اطلس ۵ به ایستگاه فضایی پرتاب شد.

۸- گردش فضاپیمای روزتا به دور خورشید
فضاپیمای سازمان فضایی اروپا موسوم به روزتا در اوت ۲۰۱۴ فرودی تاریخی بر روی یک دنباله‌دار داشت و سال بعد، این کاوشگر و دنباله‌دار در اطراف خورشید گردش کردند.
روزتا و دنباله‌دار ۶۷P/Churyumov-Gerasimenko در روز ۱۲ اوت (۲۱ مرداد) در نزدیکترین فاصله خود از خورشید یعنی در ۱۸۶ میلیون کیلومتری ستاره میزبان منظومه شمسی قرار گرفتند. این عبور حضیض خورشیدی باعث افزایش فعالیت ۶۷P شد و به دانشمندان اجازه داد تا با بررسی مواد در حال جوشش بر روی این دنباله‌دار، درک بهتری از آن پیدا کنند.
روزتا که فرودگر فیلائه را در نوامبر ۲۰۱۴ روی۶۷P قرار داد، اکنون به دنبال این دنباله‌دار در اعماق فضا در حال حرکت است. ماموریت این فضاپیما در سپتامبر ۲۰۱۶ پایان خواهد یافت.

۹- انتخاب فضانوردان برای سفر با تاکسی فضایی توسط ناسا
در سال ۲۰۱۴، ناسا از شرکت اسپیس‌ایکس و بوئینگ خواست تا خوردویی تجاری برای انتقال فضانوردان به ایستگاه فضایی بین‌المللی و بالعکس بسازند. در ژوئیه ۲۰۱۵ این سازمان از میان گروهی از فضانوردان که نخستین پرواز را بر روی خودروهای فضایی خصوصی در سال ۲۰۱۷ انجام خواهند داد، سونیتا ویلیامز،‌ دوگلاس هرلی، رابرت بنکم و اریک بوئه را برای آموزش و پرواز با فضاپیماهای دراگون و CST-۱۰۰ Starliner انتخاب کرد.

زمانی که این دو فضاپیما اجرایی شوند، آمریکا دیگر به فضاپیماهای سایوز روسیه برای انتقال فضانوردان به فضا و از آنجا به زمین نیازی نخواهد داشت. این اتکا که حدود ۷۵ میلیون دلار برای هر نفر هزینه برای ناسا داشته، از زمان بازنشستگی شاتلهای فضایی در سال ۲۰۱۱ آغاز شده است.

۱۰- جشن سومین سالگرد حضور کنجکاوی در مریخ
کاوشگر کنجکاوی در روز پنجم اوت (۱۴ مرداد) سومین سالگرد حضور خود را روی سیاره سرخ جشن گرفت.
این مریخ‌نورد در سال ۲۰۱۲ در مامورتی ۲.۵ میلیارد دلاری برای بررسی امکان وجود حیات میکروبی در گذشته یا حال این سیاره روی مریخ فرود آمد. این کاوشگر به سرعت به نتایجی دست یافت و کشف کرد که منطقه نزدیک محل فرودش در دهانه گیل میلیاردها سال پیش دارای یک دریاچه و رودخانه بوده است.
رصدهای متعاقب کنجکاوی به دانشمندان کمک کرد تا این تصویر را بزرگتر و واقعی‌تر کنند. در سپتامبر ۲۰۱۴، این کاوشگر به مقصد علمی اصلی خود یعنی دامنه‌های کوه شارپ رسید که پنج کیلومتر ارتفاع داشته و در مرکز دهانه گیل واقع شده است.
کاوشگر کنجکاوی در حال حاضر در حال بالا رفتن از این دامنه‌ها بوده و سنگها را به دنبال سرنخی در مورد تغییر مریخ از یک سیاره گرم و مرطوب به جهان خشک و برهوت امروزی بررسی می‌کند.

دیگر مطالب

Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.