تالاب‌های ۱۱هزار ساله لرستان در معرض نابودی/تلاش در راستای احیای بی‌نظیرترین تالاب‌های ایران

تالاب‌های ۱۱ هزارساله لرستان که بی‌نظیرترین تالاب‌های ایران محسوب می‌شود در خطر نابودی قرار دارد.

شهرستان پلدختر دارای هفت تالاب دائمی و چهار تالاب فصلی است که به شهر تالاب‌ها معروف است و سالانه میزبان گردشگران زیادی از سراسر کشور و حتی خارج از کشور است.
این شهرستان دارای تالاب‌های فصلی و دائمی چون گری بلمک، گری جمجمه، تکانه، لفانه، کبود و زردابه است و تالاب گری بلمک با بیش از ۵۰۰ هکتار وسعت بزرگترین آنهاست.
بر اساس بررسی‌های زمین‌شناسی، تالاب‌های یازده‌گانه معروف پلدختر بر روی آهک‌های خرد شده لنداسلاید سیمره (چل جایدر) واقع شده‌اند که قدمتی حدود ۱۱ هزار ساله دارند.

تالاب‌ها هیچ جایگزینی ندارند
مهرداد فتحی بیرانوند مدیرکل محیط‌زیست لرستان ظهر امروز در مراسم روز جهانی تالاب‌ها در پلدختر اظهار داشت: امسال با توجه به بارندگی خوبی که در استان داشتیم، خوشبختانه مطالعاتی که انجام شده مقداری سطح آب‌ها افزایش یافته است اما به هر حال نیاز به کارهای زیر بنایی است.
وی افزود: تالاب‌ها هیچ جایگزینی ندارند، بارها گفته‌ام مطالعاتی که انجام شده ، متخصصان محیط‌زیست، ارزش اکولوژیک یک هکتار تالاب ۱۰ برابر جنگل‌ها و ۲۰۰ برابر زمین‌های کشاورزی برآورد می‌کنند که این امر ضرورت حفظ و نگهداری تالاب‌ها را بیشتر برای ما مشخص می‌کند.
 

مدیرکل محیط‌زیست لرستان با بیان اینکه روز جهانی تالاب ها ۱۳ بهمن (دوم فوریه) است، بیان کرد: با توجه به نقش تالاب‌ها که  در حوزه اکوسیستم، می‌تواند ایفا کنند و با عنایت به اینکه هم اکنون وضعیت ما در حوزه محیط‌زیست با توجه به مباحثی که در گذشته به وجود آمده یک وضعیت خوبی در سطح جهان نیست و به حالت بحران و هشدار رسیده است.
وی عنوان کرد: در کشور ما با توجه به وضعیتی که در ارتباط با وضعیت تغییرات آب و هوایی در رابطه با بحث خشکیدگی جنگل‌ها و خشکیدگی منابع آب و خشکسالی‌های پی در پی و مستمری که در چند سال اخیر به وجود آمده به همین دلیل امروزه اهمیت این موضوع بسیار بیشتر از گذشته برای ما مشهود و مبرهن است.

۱۸ هزار هکتار در حوزه تالاب‌های پلدختر صید ممنوع شد
فتحی بیرانوند تصریح کرد: بنابر این موضوع تالاب‌ها به عنوان روز جهانی تالاب‌ها به صورت سمبولیک است این موضوع باید در دستور کار دولتمردان در حوزه سیاست‌گذاری و همچنین کسانی که دل در گرو محیط‌زیست دارند، همیشه انجام بگیرد.
وی خاطرنشان کرد: موضوع تالاب‌ها امروز پررنگ‌تر از سال گذشته دیده شده و برای اینکه این اهمیت را برای مسئولان و مدیران اجرایی استان و همچنین برای مردم مشخص و مشهود کنیم.
مدیرکل محیط‌زیست لرستان به وضعیت تالاب‌های استان لرستان اشاره کرد و گفت: در مناطق مختلف استان لرستان تالاب‌های خیلی خوبی وجود دارد که می‌تواند نقش بسیار خوب و مؤثری را در تغییرات اقلیمی و تأثیرات مثبت در حوزه محیط‌زیست برجای بگذارد.

وی اظهار داشت: در شهرستان پلدختر نزدیک به ۱۸ هزار هکتار حوزه تالاب‌ها با احتساب خود تالاب‌ها و محیط اطراف آنها به عنوان شکار صید ممنوع معرفی شده و در حال پیگیری هستیم تا در سال‌های آینده به عنوان منطقه حفاظت شده مصوبه شورای عالی حفاظت محیط‌زیست را دریافت کنیم.

تلاش برای احیای تالاب‌های لرستان
فتحی بیرانوند افزود: امیدواریم تالاب‌های پلدختر همچون گذشته مانند نگینی در استان لرستان بدرخشند و نقش خود را در حوزه‌های مختلف از جمله بحث‌های اکوسیستم و گردشگری، تغییرات اقلیمی و تأثیرات مثبتی که بر روی زندگی مردم استان و شهرستان دارد، ایفا کند و آن جایگاه اصلی را خود را  پیدا کنند.
وی عنوان کرد: مدتی است با همکاری بزرگان محلی و همچنین شورای اسلامی روستای  ولی‌عصر پلدختر در حال رایزنی هستیم که با مشارکت مردم بتوان تالاب گری‌بلمک را که یکی از زیباترین تالاب‌ها در غرب کشور شناخته شده با توجه به جایگاهی که دارد از نظر منظر و هم از نظر زیستگاه پرندگان و هم از لحاظ تأثیرات مختلف می‌تواند داشته باشد، با کمک مردم امسال شاهد احیای آن باشیم که در این رابطه حمایت‌های دولتی و مردمی برای کمک به محیط‌زیست لازم است.
مدیرکل محیط‌زیست لرستان بیان کرد: تالاب‌های دیگر مانند "تنوردر" دورود و تالاب‌های" بیشه دالان" بروجرد به عنوان تالاب‌های نمونه در سطح استان مورد حمایت و تأیید محیط‌زیست هستند.
وی تصریح کرد: تالاب بیشه دالان هزار و ۵۶۰ هکتار است که به واسطه تغییر کاربری‌های که  در اطراف آن انجام شده هم اکنون حدود ۹۱۳ هکتار از این تالاب‌ها باقیمانده که ۸۰ هکتار آن در اختیار محیط‌زیست استان  قرار دارد.
 

افتتاح پاسگاه حفاظت از تالاب های پلدختر
فتحی بیرانوند خاطرنشان کرد: کاری را که در تالاب پلدختر انجام شده در تالاب بیشه بروجرد و تنوردر دورود به کمک جوامع محلی و روستاییان و کشاورزان و کسانی که صاحب نسب هستند داریم، رایزنی می‌کنیم تا بحث احیای این تالاب را انجام دهیم.
وی افزود: اقدامات خوب و اساسی در یکی دو سال اخیر در استان در رابطه با حوزه تالابی انجام شده است اما این اقدامات کافی نیست.
مدیرکل محیط‌زیست لرستان گفت:  اداره کل محیط‌زیست لرستان، سال گذشته برای نخستین بار عملیات اجرایی پاسگاه حفاظت از پرندگان مهاجر و همچنین حوزه اکوسیستم و جلوگیری از تخریب اکوسیستم تالاب‌های پلدختر را  با اعتباری بیش از ۳۰۰ میلیون تومان سال آغاز کرده است.
وی عنوان کرد: در دو سفر خانم ابتکار، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست در ماه‌های آینده به استان لرستان این پاسگاه افتتاح و مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد که راه‌اندازی این پاسگاه می‌تواند نقش بسیار مهمی در رابطه با بحث حفاظت در آن منطقه داشته باشد.

تشدید گشت و کنترل اطراف تالاب‌ها
فتحی بیرانوند بیان کرد: امسال موضوع جانمایی و احداث پاسگاه تالاب بیشه‌دالان بروجرد با اعتبارات ملی انجام شده که در سال جاری و حداکثر در اوایل سال آینده پاسگاهی هم برای  این تالاب داشته باشیم.
وی اظهار داشت: در سال گذشته برای نخستین بار مطالعه تعیین حقابه‌های زیست‌محیطی تالاب‌ها استان را انجام شده تا این پیش‌زمینه‌ای برای بحث تهیه طرح مدیریت زیست‌بومی تالاب در آینده باشد.

مدیرکل محیط‌زیست لرستان تصریح کرد: سال گذشته موضوع مطالعه نومولوژیک تالاب‌های استان انجام شده و امسال برای همه تالاب‌ها استان این بحث را در دستور کار داریم که بتوان مطالعات را انجام دهیم.
وی افزود: امسال موضوع گشت و کنترل در اطراف تالاب‌ها بسیار تشدید شده به طوری که عشایر مستقر در منطقه متوجه این موضوع شده‌اند.
فتحی بیرانوند گفت: خوشبختانه بحث شکار و صید ممنوع در تمام تالاب‌های استان کنترل شده و با توجه به اینکه تالاب‌های استان در مسیر  شمال به جنوب کره زمین قرار دارند و بخش زیادی از پرندگان مهاجر مدتی در اینجا زندگی می‌کنند ما این مکان را برای پرندگان مهاجر امن کردیم که بخشی از آن را مشاهده می‌کنید که پرندگان زیادی در تالاب‌های پلدختر زندگی می‌کنند.

افزایش ۷۰ درصدی مهاجرت پرندگان به تالاب‌های لرستان
وی بیان کرد: برای نخستین بار در سال‌های گذشته بحث پایش زیستی منابع آبی کلیه  تالاب‌های استان انجام شده، تالاب‌ها با توجه به اینکه محدوده بسته‌ای هستند و آلودگی می‌تواند تأثیر منفی در حوزه اکوسیستمی و زندگی آبزیان تالاب‌ها از جمله ماهیان و مابقی آبزیان و همچنین پرندگانی که به نوعی مهاجرت می‌کنند، داشته باشند.
مدیرکل محیط زیست استان لرستان عنوان کرد: چهار فاکتور شیمیایی، فیزیکی مورد سنجش قرار دادیم که اگر بحث آلودگی داشته باشند بتوان آن را کنترل کنیم.

وی تصریح کرد: خوشبختانه با تمهیداتی که اندیشیده شده است بر اساس سرشماری که اخیرا در دی ماه انجام گرفته 70 درصد بیشتر از سنوات گذشته مهاجرت پرندگان را به این تالاب‌ها در سطح استان داشته که نویدی برای ایجاد محل امنی برای پرندگان مهاجر است.
فتحی بیرانوند خاطرنشان کرد: امیدواریم با اقدامات بیشتری که انجام می‌شود بتوان به عنوان  منابع اصلی در سال‌های آینده شاهد مهاجرت بیشتر پرندگان  به این منطقه باشیم.

مراقبت از تالاب‌ها نیازمند کار فرهنگی
وی اظهار داشت: همچنن سال گذشته، موضوع تثبیت واریزه‌ها که برای جلوگیری از فرسایش و رسوباتی که یکی از تهدیدات اصلی تالاب‌ها محسوب می‌شود، در اطراف خیلی از تالاب‌ها از جمله دریاچه گهر و تالاب‌های پلدختر با اعتبارات استانی و ملی انجام شده است.
مدیرکل محیط زیست استان لرستان گفت: با توجه به اینکه تالاب‌ها در یک نقطه جغرافیایی قرار دارند و می‌تواند فرسایش و این موضوعات تهدیدی برای آنها  باشد، بتوان آن را  مدیریت کرد.
وی افزود: موضوع تالاب‌ها یک بحث بسیار مهم و با اهمیتی است که امیدواریم با یک کار فرهنگی و همت جمعی ظرفیت‌های محیط‌زیست استان از جمله تالاب‌ها را به مردم بومی محلی بشناسانیم و برنامه‌هایی را در تشکل‌ها دنبال می‌کنند که آموزش کلی برای جوامع اطراف تالاب و مناطقی که به نوعی از لحاظ اکوسیستمی حساس و شکننده هستند، شروع کنیم تا آنها قدر این ظرفیت را بدانند.
در پایان از ۱۵ نفر از فعالان زیست‌محیطی و کارخانجاتی مانند آریاگچ و آهک هیدراته شهرستان پلدختر تجلیل شد.

دیگر مطالب

Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.