چربی‌های بدن به جنگ دیابت می‌روند!

طبق آمار موجود، از هر ده نفر در جهان یک نفر به دیابت نوع ۲ مبتلا می‌شود. عوامل اصلی این بیماری جدی، یعنی سبک زندگی کم تحرک و غذا‌های پرکالری عملکرد سلول‌های پانکراس را مختل و کارایی تنظیم قند خون را کاهش می‌دهند.

دیابت نوع ۲ در نتیجه اختلال عملکرد سلول‌های بتا در لوزالمعده که مسئول ترشح انسولین هستند، رخ می‌دهد. این امر تنظیم سطح قند خون را مختل کرده و می‌تواند منجر به بروز عوارض جدی در قلب، چشم و کلیه شود.

در دهه ۱۹۷۰، نظریه لیپوتوکسیسیته مطرح شد که طبق آن تاثیرگذاری چربی‌ها بر سلول‌های بتا باعث تخریب آن‌ها می‌شود. بنابراین، متخصصان تغذیه اغلب توصیه می‌کنند که بیماران دیابتی نوع ۲ مصرف غذا‌های چرب را به حداقل برسانند. با این حال، مطالعه اخیر توسط دانشمندان دانشگاه ژنو نشان داد که سلول‌های بتای تولید کننده انسولین در لوزالمعده در صورتی که در معرض تاثیرگذاری چربی قرار گرفته باشند، کمتر دچار عوارض قند اضافی می‌شوند.

دانشمندان برای تمایز بین اثرات چربی و قند، سلول‌های بتا را در معرض قند، چربی اضافی و سپس ترکیبی از این دو قرار دادند. سمیت قند برای اولین بار تایید شد. متخصصان نشان دادند که سلول‌های بتا در معرض سطوح بالای قند در واقع انسولین بسیار کمتری نسبت به حالت عادی ترشح می‌کنند. از سوی دیگر، چربی‌ها به سلول‌های بتا اجازه می‌دهند تا با قند اضافی سازگار شوند.

لوسی اوبرهاوزر، محقق کرسی فیزیولوژی و متابولیسم سلولی دانشکده پزشکی دانشگاه ژنو گفت: زمانی که سلول‌ها هم در معرض قند زیاد و هم چربی بیش از حد قرار می‌گیرند، چربی را به صورت قطرات در انتظار زمان‌های پررونق انباشته می‌کنند. در کمال تعجب، ما نشان داده ایم که این ذخیره چربی وضعیت را بدتر نمی‌کند و حتی امکان می‌دهد ترشح انسولین به سطح تقریبا طبیعی بازگردد.

با تجزیه و تحلیل عمیق‌تر، دانشمندان دریافتند که قطرات چربی در سلول‌ها مخازن ایستا نیستند؛ بلکه مکان‌هایی هستند که چرخه پویای تجمع و تحرک چربی در آن‌ها انجام می‌شود. مولکول‌های چربی آزاد شده در مراحل خاصی از این چرخه به سلول‌های بتا کمک می‌کنند تا با قند اضافی سازگار شوند که به آن‌ها امکان می‌دهد میزان تقریباً عادی انسولین را ترشح کنند. دانشمندان می‌گویند برای جلوگیری از ابتلا به دیابت، حفظ این چرخه، به عنوان مثال، از طریق فعالیت بدنی منظم، لازم است.