امحای سیب زمینی؛ اقدامی حمایتی یا بازیچه‌ای سیاسی؟

در حالی که در سال ۱۳۸۴یک میلیون و ۳۹۶ هزار کیلوگرم پیاز و در سال ۱۳۸۷ یک میلیون و ۷۴ هزار و ۵۰۴ کیلوگرم سیب زمینی امحا شد و هیچ واکنشی از سوی منتقدان کنونی دولت به ویژه نمایندگان مجلس را به همراه نداشت، امحای ۱۷۰۰ تن سیب زمینی در استان فارس، با واکنش تند و تبلیغاتی برخی منتقدان دولت روبرو شده است.

در این رابطه مسعود اسدی رئیس هیات مدیره مجمع ملی تشکل‌های کشاورزی کشور درباره انتقاد برخی از این مساله گفت: به عنوان نماینده کشاورزان کشور معتقدم این اقدام دولت، وزارت جهاد کشاورزی و سازمان مرکزی تعاون روستایی کشور برای امحای ۱۷۰۰ تن سیب زمینی استان فارس اقدامی اساسی و به موقع بود زیرا در غیر این صورت با کاهش قیمت این محصول تولیدکنندگان با ضرر و زیان مواجه می‌شدند.

وی افزود: سوء استفاده سیاسی از این موضوع جای تاسف دارد؛ عده‌ای تلاش دارند با کوبیدن بر طبل احساسات و تبلیغات، فضا را به سمتی هدایت کنند که گویی تخلفی از سوی دولت صورت گرفته است.

وی ادامه داد: ثبات قیمت در بازار تابع دو فاکتور عرضه و تقاضاست؛ وقتی در کشوری فاکتور تقاضا ثابت و عرضه افزایش می‌یابد برای جلوگیری از نابودی کشاورزان باید عرضه را کاهش دهیم که یکی از راه‌های جلوگیری از عرضه، خرید محصول توسط دولت و یا نگهداری در سردخانه‌های مجهز است.

برخی به دنبال پاک کردن صورت مساله هستند

اسدی در این رابطه توضیح داد: اگر امکان نگهداری یا فراوری محصول وجود نداشته باشد راهی به جز امحای محصول نیست؛ باید دقت داشته باشیم افرادی که داد می‌زنند چرا سیب زمینی‌ها به طبقه فقیر جامعه داده نشد به دنبال پاک کردن صورت مساله هستند در حالی که باید برای این چاره‌ای اساسی اندیشید.

وی تصریح کرد: به طور قطع توزیع محصول در بین فقرا چاره کار نبود؛ اگر قرار بود این محصول در جامعه توزیع شود پس چرا دولت سیب زمینی را از فقرا خرید.

این عضو مجمع ملی تشکل‌های کشاورزی کشور افزود: حال باید به منتقدان این اقدام گوشزد کرد که بدون داشتن اطلاعات کارشناسی، حق ندارند دولت را زیر سئوال ببرید؛ اگر امسال از کشاورز حمایت نشود سال آینده کشاورزان نمی‌توانند کشت کنند و قیمت سیب زمینی به پنج تا ۶ هزارتومان خواهد رسید که این به ضرر مصرف‌کنندگان خواهد بود. 

اسدی به اقدامات مشابه در سایر کشورها نیز اشاره کرد و گفت: در کشورهای دیگر برای حمایت از تولیدکنندگان داخلی، زمانی که با افزایش عرضه محصولی روبرو می شوند برای کنترل قیمت‌ها، مازاد محصول را خریداری و حتی امحا می‌کنند.

به گفته وی، طبق قانون دولت موظف است در زمان افزایش عرضه و سقوط قیمت‌ها، محصولات کشاورزان را خریداری کند؛ این رویکرد در همه کشورها اجرا می‌شود و دولتمردان ما کار جدیدی انجام نداده‌اند.

اسدی افزود: در کشورهای پیشرفته برای تنظیم بازار ده‌ها میلیون تن محصولات کشاورزی در دریا غرق می‌شود زیرا اگر کشاورز زیان ببیند ممکن نیست سال‌های آتی آن محصول را تولید کند و یا با قیمت مناسب عرضه شود.

راه جلوگیری از تکرار امحای سیب زمینی

رئیس هیات مدیره مجمع ملی تشکل‌های کشاورزی کشور، حمایت دولت از سیب زمینی کاران را نیازمند اجرای الگوی کشت، توسعه صنایع تبدیلی برای فرآوری و سردخانه‌های مجهز دانست و گفت: این امر بدون کمک‌های مجلس شورای اسلامی امکان‌پذیر نیست.

اسدی با تاکید براجرای الگوی کشت در کشور افزود: وقتی مجلس حمایت‌های خود از جامعه کشاورزی را قطع کرده است، دولت چه ابزاری برای اجرای الگوی کشت بکار گیرد؟

به گفته وی، اجرای الگوی کشت نیازمند ابزار تشویقی شامل تخصیص یارانه، کود، سم و بذر است تا بتوان کشاورز را از کشت بیش از حد نیاز منع کرد در غیراین صورت کشاورز برای معاش خود به هر میزان که بخواهد کشت انجام می‌دهد. 

وی افزود: اگر دولت با امحای سیب زمینی حمایت لازم را از تولیدکنندگان به عمل نمی‌آورد به طور حتم سال آینده باید در انتظار سونامی قیمت‌های سرسام‌آور سیب زمینی می‌شدیم.

رئیس هیات مدیره مجمع ملی تشکل‌های کشاورزی کشور، از دیگر مشکلات بخش کشاورزی را نبود صنایع تبدیلی و تکمیلی دانست و گفت: اگر امکان فرآوری و نگهداری محصولات در سردخانه‌های مجهز وجود داشت امحای این محصولات اشتباه بود درحالی که این امکانات در بخش کشاورزی کشور وجود ندارد.

وی ادامه داد: برای حمایت از کشاورزان باید سیب زمینی و پیاز و سایر محصولات در صنایع تبدیلی بخش کشاورزی فرآوری شوند؛ در صورتی داشتن صنایع تبدیلی، به طور حتم ۱۷۰۰ تن سیب زمینی به جای امحا، به پودر، آرد، پوره و خلال سیب زمینی تبدیل می‌شد.

اسدی ادامه داد: برخی تصور می‌کنند صنعتی شدن یک کشور با تاسیس کارخانجات خودروسازی امکان‌پذیر است.

وی درباره سردخانه‌های مجهز نیز گفت: در صورتی که کشورمان در این بخش دارای سردخانه‌های مجهز بود می‌توانستیم محصول را به جای امحا به مدت ۶ ماه برای بازاررسانی، تنظیم بازار یا صادرات حفظ کنیم.