مریخ؛ محور فعالیتهای ناسا در سال ۲۰۱۶
از بزرگترین اهداف ناسا برای دهه ۲۰۳۰ میلادی، این است که فضانوردان را روی سطح مریخ بنشاند و از این رو در نظر دارد در سال ۲۰۱۶ گامهای تعیینکنندهای در این مسیر بردارد.
نشریه نیوزویک در گزارشی درباره برنامههای سازمان فضایی آمریکا در سال نو میلادی نوشت: چشمانداز یک جمعیت خوشنشین که زیر یک گنبد در مریخ زندگی میکنند، چه بسا شبیه فیلمهای علمی تخیلی به نظر رسد، اما تلاشهایی در جریان است تا این جامعه کیهانی به واقعیت تبدیل شود.
به گفته الن استوفان/ Ellen Stofan دانشمند ارشد ناسا، «ما خوشبین هستیم که میتوانیم در سال ۲۰۳۰ به محدوده اطراف مریخ برسیم، اعم از این که نخستین ماموریت ما یک ماموریت مداری باشد، رفتن به ماههای مریخ باشد و یا این که عملا نشستن بر سطح سیاره مد نظر باشد. ما در پی آن هستیم که اطمینان یابیم میتوانیم این کار را با ایمنی به انجام رسانیم.»
ایمنی، در صدر فهرست کارهای ناسا برای سال ۲۰۱۶ قرار دارد. در ماه مارس، «اسکات کلی» فضانورد، پس از تکمیل یک ماموریت یکساله که هدف آن اطلاع از تاثیرات پروازهای بلندمدت فضایی بر بدن است، از ایستگاه بینالمللی فضایی به زمین باز میگردد.
به طور معمول، خدمه ایستگاه فضایی، تنها شش ماه در مدار زمین میمانند، حال آن که حدود هشت ماه وقت لازم است تا به مدار سیاره همسایه یعنی مریخ برویم. برای آنکه زمینیها، مریخی شوند، کاهش اثرات گرانش مایکرو، که شامل کاهش تراکم استخوان، لاغری عضلهها و مشکلات بینایی در کنار دیگر نارساییها میشود، یک اقدام ضروری است.
سال آینده، ناسا همچنین سفینه اینسایت/ InSight را که برای بررسی شرایط در داخل مریخ طراحی شده است، پرتاب میکند و روی این سیاره مینشاند. قرار است اینسایت درباره شکلگیری و تحول مریخ اطلاعات به دست آورد. از این گذشته، برنامه ارسال مدارگرد اکسومارس/ ExoMars، که برای کندوکاو درباره وجود زندگی در گذشتههای مریخ طراحی شده، کلید میخورد. این برنامه برعهده سازمان فضایی اروپاست که با همکاری سازمان فضایی فدرال روسیه با مشارکت ناسا به انجام میرسد.
استوفان میگوید: «پیش از آنکه بخواهید به جایی بروید، باید واقعا آن را بشناسید. این چیزی است که با کار مداوم درباره مریخ، پیگیر آن هستیم تا همه این تکههای کوچک اطلاعات را کنار هم بگذاریم و بگوییم، بله اکنون احساس میکنیم که واقعا این محیط را میشناسیم و خیالمان از بابت اعزام افراد بشر به آنجا برای زندگی و کار، راحت است.»
برخی، سفر ناسا به مریخ را به عنوان یک خودشیرینی تبلیغاتی یا خودنمایی پرهزینه رد میکنند، اما افرادی نیز همچون استیون هاوکینگ/ Stephen Hawking، الون ماسک/ Elon Musk و باز آلدرین/ Buzz Aldrin بهرهبرداری از مریخ را یک ضرورت میدانند.
آلدرین میگوید: از آنجا که زمین در طول موجودیتش، پنج بار «انهدام» را تجربه کرده است، بشریت هم احتمالا روزی به همان راهی میرود که دایناسورهای سیاره ما رفتند.
آلدرین نیز همچون هاوکینگ، ماسک و دیگران بر این باور است که زندگی میان سیارهای، یک سیاست الزامی و متضمن بقای نوع بشر است.
چرا مریخ؟
از میان همه سیارههای سامانه خورشیدی، مریخ بهترین گزینه نزدیک برای مستعمره شدن است چرا که بسیار شبیه زمین است: جو یا اتمسفر دارد، از یک درجه حرارت مناسب زیست برخوردار است، مقدار قابل مقایسهای سطوح یکپارچه دارد و طول شب و روزش شبیه زمین است. در ضمن، مریخ سرخفام از چهار فصل برخوردار است، هرچند هریک از فصلهایش تقریبا دو برابر فصلهای زمین هستند. مهمتر از همه این که مریخ از آب برخوردار است. گذشته از آب یخزدهای که در قطبهای یخی مریخ وجود دارد، دانشمندان در ماه سپتامبر تایید کردند که برخی اوقات، آب به صورت مایع بر سطح این سیاره جاری میشود.
مدارگرد سازمان فضایی اروپا که قرار است در سال ۲۰۱۶ به مریخ برسد، تجهیزات لازم برای چندین کندوکاو علمی را با خود حمل میکند. کندوکاو برای یافتن شواهدی از متان و دیگر گازهای بر جای مانده در جو این سیاره، در زمره این برنامه است.
لازم به ذکر نیست که هنوز موانع زیادی در برابر بهرهبرداری از سیاره سرخ وجود دارد. ناسا باید یک سوئیت فضایی مناسب مریخ را نهایی کند، سامانه حمل و نقل بین سیارهای بسازد، محل سکونت برای استفاده در عمق فضا طراحی کند، راکتی بسازد که افراد را از سطح مریخ پرتاب کند و همچنین مسائلی را که برای زنده ماندن بشر، حیاتی است، حل کند.
اما ناسا میگوید که با توجه به بودجه ۱۸.۵میلیارد دلاری، یعنی ۰.۴ درصد بودجه سالانه فدرال آمریکا، و برآوردهایی که یک برنامه اعزام خدمه را چند میلیارد دلاری برآورد میکند، برداشتن گامهای بلند به تنهایی بسیار سخت است و این سازمان روی کمک شرکای بینالمللی و بخش خصوصی حساب میکند.
به گفته استوفان، ناسا علاقمند به مشارکت با هر گروهی است که بتواند چیزی را به میدان بیاورد، چرا که این امر به ما کمک میکند که زودتر و با کارآیی بهتر به مریخ برسیم. هرچند این اتفاق در سال ۲۰۱۶ رخ نمیدهد، اما مطمئنا همراه با گامهای کوچکی است که بشر را به سمت نشستن مستقیم بر سطح مریخ سوق میدهد.
رزرو هر صندلی در پروازهای گردشگری فضایی ویرجین گالاکتیک/ Virgin Galactic معادل ۲۵۰هزار دلار است. این بلیط، شامل سه روز دوره آموزشی در بندر هوایی آمریکا در نیومکزیکو و سرانجام دو ساعت و نیم پرواز زیرمدار برای شش سرنشین است. با ظهور شرکتهای خصوصی چون ویرجین گالاکتیک، بسیاری امیدوارند که شاهد کاهش هزینه سفرهای فضایی به دلیل رقابت بین شرکتها باشند.
مریخنشین اینسایت و مدارگرد اکسومارس که گازهای جو مریخ را ردیابی میکند، در سال ۲۰۱۶ به سمت این سیاره پرتاب میشوند تا کندوکاو کنند که آیا در گذشته زندگی در این سیاره جریان داشته و نیز این سیاره چگونه شکل گرفته است.
مریخنورد ۲۰۲۰ با این امید پرتاب میشود و بر مریخ مینشیند که به پرسشهایی درباره امکان زندگی در این سیاره همسایه پاسخ دهد و همچنین اطلاعاتی را درباره تقویت امکان زیست بشر بر این سیاره فراهم کند.
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.