سیاست خارجی در هفته ای که گذشت؛ از احترام جهانی به دیپلماسی تا فروریختن دیوار تحریم

آغاز برجام و استقبال جهانی از لغو تحریم های بین المللی بر ضد ایران، ارسال پیام و بیانیه و تماس های تلفنی تبریک به مقامات کشورمان، سفر مدیرکل آژانس بین المللی اتمی و نخست وزیر پاکستان به تهران، پنجمین نشست خبری سخنگوی وزارت امور خارجه، حضور وزیر خارجه ایران در اجلاس جهانی اقتصاد داووس۲۰۱۶و نشست فوق العاده وزیران خارجه سازمان همکاری اسلامی، از مهمترین رویدادهای سیاست خارجی در هفته گذشته بود که مورد توجه خبرنگاران سیاسی قرار گرفت.

احترام جهان به دیپلماسی
زمانی که آژانس بین المللی انرژی اتمی تایید کرد ایران در چارچوب برنامه جامع اقدام مشترک به تعهدات خود عمل کرده است و برجام اجرایی شد و دیوار تحریم ها سرانجام پس از سال ها بحران آفرینی های واهی بر ضد ایران فروریخت، جهان به حقوق ملت ایران و دیپلماسی تهران و گروه ۱+۵ ادای احترام کرد.
حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی رییس جمهوری ، برجام را یک فضا و یک شرایط نوین عنوان و توصیه کرد که از این فضا و شرایط باید به نفع رشد و توسعه کشور و برای رفاه مردم و پیشرفت کشور و همچنین پیشرفت، ثبات و امنیت منطقه استفاده کنیم .
رییس دولت تدبیر و امید آغاز برجام و لغو تحریم ها را پیروزی بزرگ ملت ایران در پیچیده ترین پرونده سیاسی تاریخ معاصر خواند و از خانه ملت به مردم تبریک و تهنیت گفت.
همچنین روحانی، مذاکرات هسته ای را با هدایت رهبر معظم انقلاب، پشتیبانی مردم و همراهی همه ارکان نظام یکی از برگ های زرین تاریخ کشور دانست و گفت که اگر ظریف رییس دستگاه سیاست خارجی ایران نبود، این موفقیت به دست نمی آمد.

استقبال جهانی از اجرای برجام
هفته گذشته بیشتر مقامات کشورهای جهان و منطقه با ارسال پیام و صدور بیانیه های رسمی، تماس های تلفنی با همتایان ایرانی خود، پیروزی دیپلماتیک ایران در مذاکرات هسته ای را به عنوان یک رویداد و دستاورد مهم در فضای سیاسی- اقتصادی جهان تبریک گفتند.
آغاز برجام و لغو تحریم های آمریکا، اتحادیه اروپا و سازمان ملل با استقبال جهانی مواجه و منجر شد سایر دولت ها و نهادهای مختلف سیاسی، اقتصادی و بازرگانی از کشورهای مختلف آسیایی، اروپایی و آفریقایی، سازمان ها و موسسات بین المللی نیز که به همین واسطه ایران را تحریم کرده بودند با صدور اطلاعیه و بیانیه، تحریم های یک جانبه خود بر ضد ایران را لغو کنند.
در داخل کشور نیز احزاب، تشکلها، گروه ها و جریان ها سیاسی، مجامع علمی و اقتصادی نیز با صدور اطلاعیه این پیروزی را به ملت ایران تبریک گفتند و از دولت یازدهم و تیم مذاکره کنندگان تشکر کردند. در این میان پیام های هنرمندان، ورزشکاران و سیاستمداران هم در فضای مجازی جالب توجه بود.

آغاز ارتباط بانک های ایرانی با سوئیفت
جامعه جهانی ارتباطات مالی بین بانکی (سوئیفت- SWIFT) نیز با صدور بیانه ای اعلام کرد که کلیه بانک های ایرانی که از فهرست تحریم های اتحادیه اروپا خارج شده اند، می توانند با طی کردن روند معمول، مجددا به سوئیفت متصل شده و از خدمات پیام رسانی مالی این شرکت بهره مند شوند.

تداوم سفر مقامات خارجی به تهران
بدون تردید در میان تمام مراودات دیپلماتیک در هفته گذشته اعم از تماس های تلفنی و ارسال پیام ها و سفر سایر مقامات اقتصادی و بازرگانی به تهران، سفر یوکیو آمانو مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی و سفر محمد نواز شریف نخست وزیر پاکستان در صدر یک هیات عالی رتبه سیاسی- نظامی به تهران، از اهمیت ویژه ای برخوردار بود.

آمانو نخستین مقام خارجی در تهران پس از اجرای برجام
آمانو در شرایطی به تهران سفر کرد که از آغاز برجام و لغو تحریم ها یک روز بیشتر نگذشته بود؛ وی در سفر به تهران با دکتر روحانی رئیس جمهوری دیدار و درباره روند توسعه همکاری های ایران و آژانس گفت و گو کرد.

نواز شریف به دنبال میانجیگری
سفر محمد نواز شریف نخست وزیر پاکستان از این جهت حائز اهمیت بود که وی در یک سفر منطقه ای و پس از سفر به قاهره و ریاض، وارد تهران شد.
همزمان با انجام این سفر منطقه ای، پاکستان اعلام کرد که علاقمند به میانجیگری میان ایران و عربستان برای حل اختلاف های دیپلماتیک دو کشور از طریق مسالمت آمیز است و این شیوه را به نفع جهان اسلام می داند.
طارق فاطمی دستیار ویژه نخست وزیر در امور خارجی، ناصرخان جنجوعا مشاور نخست وزیر در امور امنیت ملی و شهباز شریف برادر نخست وزیر و فرماندار ایالت پنجاب و راحیل شریف فرمانده ارتش این کشور، نواز شریف را در این سفر یک روزه به تهران همراهی می کردند.
وی که در سفر به مصر و عربستان با عالی ترین مقامات دو کشور دیدار و گفت و گو کرده بود، در تهران با دکتر حسن روحانی رییس جمهوری، اسحاق جهانگیری معاون اول رییس جمهوری، دیدار و درباره گسترش روابط دو جانبه اسلام آباد-تهران و کاهش تنش بین کشورهای منطقه تبادل نظر کرد.

اجلاس داووس ۲۰۱۶؛ انقلاب چهارم صنعتی و رشد جهانی 
مجمع جهانی اقتصاد (اجلاس داووس) اگر چه بدون حضور آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان، قدرمندترین سیاستمدار جهان در سال ۲۰۱۵ در روستای کوهستانی داووس در سوییس و با شعار انقلاب چهارم صنعتی آغاز شد، اما حضور محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران مورد توجه سیاستمداران حاضر، مقام های اقتصادی، بازرگانان دولتی و غیردولتی و رسانه های جهان قرار گرفت.
ظریف که به همراه محمد نهاودیان رییس دفتر رییس جمهوری در چهل و ششمین دوره این اجلاس حضور داشت، در حاشیه این اجلاس و نشست های جانبی با سالم الاسماعیل نماینده ویژه سلطان قابوس پادشاه عمان، کلوس شواپ بنیانگذار و مدیر اجرایی اجلاس جهانی اقتصاد، استفان دمیستورا نماینده دبیرکل سازمان ملل متحد در امور سوریه، سائولی نینیستو رییس جمهوری فنلاند و وزرای خارجه سوییس، نروژ، لبنان و جان کری وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا دیدار کرد.
*همچنین نهاودیان نیز با روسای جمهوری آذربایجان و سوییس و کوفی عنوان دبیرکل سابق سازمان ملل و برخی دیگر از مقامات حاضر در این اجلاس دیدار کرد.

** مواضع رسمی وزارت امور خارجه 
در هفته گذشته، وزارت امور خارجه با صدور بیانیه ای در واکنش به « بهانه گیری علیه برنامه موشکی دفاعی» ایران، تاکید کرد که نسبت به اقدامات تبلیغاتی و ایذایی با پیگیری جدی تر، برنامه قانونی موشکی و ارتقاء توانمندی های دفاعی و امنیت ملی خود پاسخ خواهیم داد.
حسین جابری انصاری سخنگوی دستگاه دیپلماسی رسانه ای در پنجمین نشست خبری خود با رسانه ها، در مورد مبادله زندانیان مابین ایران و طرف آمریکایی ابعاد انسانی این موضوع، حل پرونده قدیمی اختلافی ایران و آمریکا و استرداد مبلغ ۴۰۰ میلیون دلار اصل پول های بلوکه شده ایران و مبلغ یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار الباقی آن به عنوان غرامت و بهره این پول های بلوکه شده، توضیح داد.
وی در این نشست درباره تماس ها و ملاقات های مقامات ایران و آمریکا برای آزادی زندانیان آنرا در چارچوب برجام عنوان کرد، و در مورد چگونگی تصمیمات هیات عالی نظارت بر برجام پیرامون نقض تعهدات آمریکا، سفر آمانو به ایران ، شرایط بهبود رابطه ایران و عربستان و لزوم تغییر سیاست های اشتباه این کشور، پیگیری حقوق ایران در دریای خزر بر اساس منافع ملی و تسریع عضویت کامل ایران در پیمان شانگهای نیز به خبرنگاران پاسخ داد.
همچنین وی رژیم صهیونیستی را کانون ناامنی در جهان دانست و اتهامات وارده به ایران توسط دادگاه کویت را بی اساس خواند و از تلاش کشورهای دوست در زمینه کاهش تنش ها در منطقه نیز استقبال کرد. جابری انصاری خواستار پایان سیاست تنش آفرین برخی کشورهای اسلامی منطقه شد و بر روابط حسنه ایران و تاجیکستان نیز تاکید کرد.
علاوه بر آن، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در هفته گذشته عملیات تروریستی در شهر بهرود خیبر پاکستان را که منجر به کشته و زخمی شدن شماری از دانشجویان دانشگاه باچاخان شد، محکوم کرد.

سازمان همکاری اسلامی حاشیه به جای متن
در حالی که هدف اصلی سازمان همکاری اسلامی حمایت از مردم مظلوم فلسطین است، این سازمان در پی درخواست فلسطین برای مقابله با تجاوزات مکرر رژیم صهیونیستی اجلاسی تشکیل نداد اما به درخواست تفرقه افکنانه دولت سعودی درباره حادثه سفارت این کشور در تهران اجلاس فوق العاده برگزار کرد.
این اجلاس در جده شکل گرفت و ریاست آن را شیخ صباح خالد الحمد الصباح معاون اول نخست وزیر و وزیر خارجه کویت برعهده داشت.
سید عباس عراقچی معاون حقوقی و بین الملل وزارت امور خارجه نیز در این اجلاس شرکت کرد و نسبت به این که سازمان همکاری اسلامی نسبت به چالش های بزرگ جهان اسلام به ویژه فلسطین ساکت است، اما درباره حمله به سفارت عربستان در تهران سریع واکنش نشان می ده؛ ابراز تاسف کرد.
حسین جابری انصاری سخنگوی وزارت خارجه نیز هدف از نشست جده را تلاش برای حمایت از تروریسم دولتی عربستان دانست و یادآور شد که این سازمان با هدف تقویت همکاری های اسلامی و مقابله با اشغال فلسطین و کمک به آزادی قدس شریف به عنوان مساله نخست امت اسلامی تاسیس شده است.
*مقامات جمهوری اسلامی ایران پس از وقوع حادثه مشکوک تعرض به اماکن دیپلماتیک کشور عربستان در تهران و مشهد، بارها این اقدام را که از سوی عناصر خودسر با تحریک عواملی خارج از ایران انجام شده بود، محکوم کردند.