نگاهی به ریسکهای پیش روی نظام بانکی
تحولات گسترده عصر حاضر و عدم اطمینانها، عمده فعالیتهای افراد و سازمانها را با ریسکها و مخاطرات متعددی مواجه کرده و این امر با توجه به ماهیت انتفاعی فعالیت مالی و اعتباری بانکها، نمود بیشتری پیدا میکند.
همچنین هر نوع تغییری اعم از نوآوریهای بازارهای مالی، بینالمللی شدن جریانهای مالی و پیشرفت فناوری، چهره بانکداری را بیش از پیش دگرگون ساخته و ضمن ارائه فرصتهای جدید، ریسکهای متنوع و نوظهوری را نیز بر بانکها تحمیل میکند.
افزون بر این، بروز برخی رویدادها همچون بحران مالی سال ۲۰۰۸، به وضوح نشان داد بسیاری از بانکها و موسسات مالی در مواجهه با این ریسکها و مخاطرات ناشی از آنها از آمادگی کافی و مدیریت کارآمد و اثربخش برخوردار نبودهاند، به نحوی که این رویدادها نظام بانکداری را به بازنگریِ اهمیت مقوله ریسک و اصول مدیریت آن، به عنوان امری اجتنابناپذیر ملزم کرد.
با توجه به چشمانداز و آینده متصور برای نظام بانکی دنیا و نیز به دلیل به کارگیری روزافزون فناوریهای مالی نوین، رشد بانکداری دیجیتال، ناهماهنگیهای نظارتی و قانونی و…، از ریسک عملیاتی به عنوان پرچالشترین شاخه ریسک نام برده میشود که خود، ریسکهای مختلفی نظیر ریسکهای مترتب بر حوزه IT، ریسک شهرت، ریسک تطبیق و… را در بر میگیرد.
در نظام بانکی کشور ما، موضوع داراییهای سمّی از اهم مشکلات پیش رو است که سوددهی و نسبت کفایت سرمایه بانکها را به شدت تحت تاثیر خود قرار داده است.
علت پیدایش این مساله نیز عدم توجه به مقوله ریسک اعتباری است؛ به این معنا که مشتری اعتباری بانک، قادر به بازپرداخت تسهیلات یا تعهدات خود نبوده و گواه این امر نیز، میزان بالای مطالبات معوق و مشکوکالوصول در سیستم بانکی کشور است.
البته صرف نظر از ریسک اعتباری، عواملی همچون شتاب سریع تکنولوژی و ارتباطات در سطح دنیا و استقبال روزافزون مردم برای استفاده از خدمات مبتنی بر بسترهای الکترونیکی و حرکت بانکها جهت بهرهبرداری حداکثری از پتانسیلهای آن در فضای رقابتی کنونی، ریسکها و مخاطرات جدی را میتواند برای بانکها ایجاد کند. ضمن اینکه بانکها با توجه به ماهیت فعالیت خود، دائماً با ریسکهای دیگری همچون ریسک نقدینگی و ریسک بازار نیز مواجهند.
لازمه حرفه بانکداری، همواره پذیرش اصول مدیریت ریسک با رویکردی آیندهنگر است؛ لذا با عنایت به اینکه طی دهه آتی، بانکهای پیشرو به بنگاههای بزرگی مرکب از بانک و شرکتهای برتر در عرصه فناوری تبدیل میشوند، حرکت به این سمت و شناسایی ریسکهای این حوزه، از اهم فعالیتهای نظام بانکی خواهد بود.
* دکتر محمدرضا حسینزاده مدیرعامل بانک ملی ایران
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.